Za każdym razem przy podjęciu pracy, temat oferowanej przez pracodawcę umowy i jej warunków jest bardzo ważny i poruszany już przy początkach procesu rekrutacyjnego, jednak dla niektórych jest to temat ciężki do zrozumienia, bo form współpracy jest sporo, a każda rządzi się swoimi warunkami. W tym artykule przedstawimy co wiąże się z jaką umową, m.in. jaki jest okres wypowiedzenia, jakie mamy prawa do płatnego urlopu, czy informacje o odpowiedzialności jaką ponosimy, gdy popełnimy błąd.
1. Umowa o pracę
Jako jedyna forma współpracy jest regulowana przez Kodeks Pracy, a zaliczamy do niej:
- Umowę o pracę na czas próbny,
- Umowę o pracę na czas określony,
- Umowę o pracę na okres nieokreślony.
Zacznijmy od umowy na okres próbny, bo często jest to pierwsza forma zatrudnienia jeżeli wybieramy umowę o pracę.
Okres próbny może trwać maksymalnie 3 miesiące i tylko jeden raz u jednego pracodawcy (chyba że kolejna umowa o pracę dotyczy całkiem innego stanowiska lub wystąpiła co najmniej 3-letnia przerwa w zatrudnieniu).
Takiej umowy nie można zawrzeć z młodocianym, czyli osobą która skończyła 16 lat, ale nie skończyła 18.
Okres wypowiedzenia umowy na okres próbny wynosi:
- 3 dni robocze, jeśli umowa nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeśli umowa jest dłuższa niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie, jeśli umowa wynosi 3 miesiące.
W umowie o pracę na czas określony jest już trochę inaczej i sama umowa może być zawarta maksymalnie 3 razy przez 33 miesiące. Kolejna umowa, musi już być na czas nieokreślony. Jest to umowa terminowa, więc w jej treści musi być zawarty termin jej zakończenia.
Okresy wypowiedzenia przy takiej umowie wynoszą:
- 2 tygodnie przy zatrudnieniu u danego pracodawcy krótszym niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc przy zatrudnieniu u danego pracodawcy trwającym co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące przy zatrudnieniu u danego pracodawcy trwającym co najmniej 3 lata.
Ostatnia, umowa na czas nieokreślony, tak jak jej nazwa wskazuje jest bezterminowa, czyli nie ma określonej daty jej wygaśnięcia.
Okresy jej wypowiedzenia są takie same jak przy umowie na czas określony, ale różnicą pomiędzy tymi dwoma umowami jest to, że przy rozwiązywaniu współpracy przy umowie na czas nieokreślony, pracodawca musi podać przyczynę zakończenia współpracy.
Umowa o pracę charakteryzuje się tym, że pracownik zobowiązany jest wykonywać pracę według zasad zapisanych w Kodeksie Pracy. W ramach tej umowy ma na pewno:
– stabilne zatrudnienie (gwarantowane przez okresy wypowiedzenia i określone limity czasowe trwania umów, np. że po przekroczeniu 33 miesięcy pracownik musi przejść na umowę na czas nieokreślony),
– zagwarantowaną kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę,
– świadczenia z ubezpieczeń ZUS
– dodatkowe praca i świadczenia takie jak urlopy wypoczynkowe, określone normy czasu pracy, dodatkowe odprawy pieniężne lub ekwiwalenty za urlop, zwolnienia chorobowe (przysługują przy wszystkich rodzajach umowy o pracę).
2. Umowa zlecenie
Jest umową cywilnoprawną (nie jest regulowana Kodeksem Pracy). Nie musimy jej zawierać na piśmie, kodeks cywilny nie określa też jakie zapisy muszą się w niej znaleźć.
Stronami umowy są zawsze zleceniodawca i zleceniobiorca, a przedmiotem tej umowy powinno być wykonanie jakiejś określonej czynności.
Najbardziej istotną zaletą tej umowy jest możliwość decydowanie przez zleceniobiorcę o tym w jaki sposób wykonamy pracę, gdzie i w jakim czasie.
Jako wynagrodzenie, co do zasady jest gwarancja minimalnej stawki godzinowej. Dodatkowo przepisy regulują też kwestie tego, kiedy zleceniobiorca powinien otrzymywać swoje wynagrodzenie. Gdy umowa zawarta jest na dłużej niż miesiąc, powinno być ono regularne i co najmniej raz w miesiącu.
Jeżeli chodzi o benefity tej umowy, to różnią się one pomiędzy miejscami pracy – nie ma obowiązku otrzymania płatnego urlopu, ale gdy zleceniodawca się na to zgodzi to możemy taki otrzymać.
Wypowiedzenie takiej umowy może zdarzyć się z dnia na dzień.
Jeżeli chodzi o składki ZUS to nie odprowadza się ich np. wtedy gdy zleceniobiorca nie ukończył 26 lat i uczy się. Poza tym, zleceniobiorcy powinni podlegać ubezpieczeniom społecznym oraz zdrowotnemu, przy czym ubezpieczenie chorobowe jest dla nich dobrowolne
3. Umowa o dzieło
Jest to również umowa cywilnoprawna, tzw. umowa rezultatu, bo jej przedmiotem powinien być konkretny rezultat który da się jednoznacznie zweryfikować.
Ta umowa charakteryzuje się dużą swobodą działania, ale wykonujący dzieło w pełni ponosi odpowiedzialność za skutki swojej pracy (nie musi też wykonywać tej pracy osobiście jeżeli taki zapis znajduje się w umowie).
Tak jak umowa zlecenie, forma zawarcia tej umowy jest dowolna, osoba wykonująca pracę decyduje sama o tym gdzie i jak je wykonuje oraz w jakim czasie, nie ma nad nią kierownictwa i nie ponosi kosztów związanych z ubezpieczeniami ZUS (głównie dlatego pracodawcy chętnie decydują się na tą formę współpracy).
Przy tej umowie nie ma gwarancji minimalnej stawki godzinowej, a odstąpić od umowy można tylko wtedy, gdy wykonanie dzieła wymaga współdziałania „zamawiającego”, a ten odmawia.
4. Kontrakt B2B (business-to-business)
Jest to współpraca pomiędzy firmami. Obecnie coraz bardziej jest popularne przechodzenie pracowników na własne działalności i wtedy właśnie takie kontrakty są najczęściej wykorzystywane.
Wykonawcy takich umów nie są objęte kodeksem pracy, ani nie przysługują im takie świadczenia jak np. urlop wypoczynkowy. Są przedsiębiorcami, więc obejmuje ich obowiązek ubezpieczeniowy społeczny i zdrowotny.
Strona umowy B2B która wykonuje usługi, po zrealizowaniu swojej pracy wystawia fakturę.
Obecnie ten kontrakt jest bardzo popularną formą współpracy, a firmy same nakłaniają swoich pracowników do jej podjęcia. Taka współpraca gwarantuje „zamawiającemu” usługę niskie koszty, oraz pozwala na łatwiejsze rozwiązanie współpracy niż z osobą na czas nieokreślony (można to zrobić bez podanie przyczyny).
Mamy nadzieję, że temat umów trochę został rozjaśniony i że ten post pomoże Wam przy wyborze odpowiedniej formy współpracy!
